Jaki filtr do akwarium wybrać czyli filtracja w akwarium

W tym artykule zajmiemy się filtracją akwariów, która bez wątpienia jest najważniejszym czynnikiem wpływającym znacząco na funkcjonowanie całego akwarium, zajmiemy się analizą poszczególnych filtrów do akwariów dostępnych na rynku, opisując wady i zalety każdego z nich.

Czy filtry do akwariów z gotowych zestawów spełnią nasze oczekiwania?

Wydawać się może, że każdy początkujący akwarysta kupując filtr w zestawie bądź sugerując się informacjami na opakowaniu, jest pewny, że dokonał dobrego wyboru, nic bardziej mylnego, ponieważ może się okazać, że filtr do akwarium nie podoła wymaganiom panującym w akwarium. Na samym początku każdy musi odpowiedzieć sobie na pytanie co w tym akwarium chce trzymać, czy będzie to akwarium roślinne, biotopowe, towarzyskie z dużą ilością ryb czy też akwarium typu malawi.

W tym artykule postaramy się przekazać jak najwięcej potrzebnych informacji w doborze odpowiedniego filtra do akwarium. W akwarystyce wyróżniamy trzy główne rodzaje filtrów do akwariów. Postaramy się zwięźle przedstawić różnice między nimi, jednak najpierw, co jest bardzo istotne przedstawimy teoretyczne funkcje filtracji.

Rodzaje filtrów do akwariów. Możemy je podzielić na trzy kategorie:

• mechaniczną,
• biologiczną
• chemiczną.

Jaki jest zatem najlepszy filtr do akwarium? Zobacz opis każdego rodzaju:

Filtracja mechaniczna w akwarium

To nic innego jak wyłapywanie z wody zanieczyszczeń widzialnych przez nas gołym okiem tj. odchody ryb, resztki pokarmów, obumarłych części roślin. Zanieczyszczenia wpadają do filtra akwarystycznego zatrzymując się na gąbkach lub gęstszym materiale jakim jest wata filtracyjna. Media filtracyjne do akwarium te mogą być stosowane w każdym rodzaju filtra do wody dla rybek. Należy również dodać, że przy tak zwanym „serwisowaniu” akwarium, media te regularnie muszą zostać poddane czyszczeniu w przypadku użytkowania gąbki lub wymianie na nowe w przypadku stosowania waty filtracyjnej. Jest to bardzo istotne ponieważ z czasem gromadzenie się zanieczyszczeń może spowodować ograniczenie przepływu wody w filtrze co wiąże się ze spadkiem efektywności jego działania oraz pogarsza jakość wody.

Filtracja chemiczna

Do drugiego rodzaju filtracji zaliczamy filtracje chemiczną, stosowaną doraźnie w sytuacji kryzysowej w akwarium. Polega ona na wychwytywaniu zanieczyszczeń chemicznych,  takich jak resztki leków, metale ciężkie oraz gdy stosujemy wodę kranową. Do mediów filtracyjnych najczęściej stosowane są takie wkłady jak zeolit, również bardzo dobry jest węgiel aktywny który jest też idealnym medium biologicznym. O węglu aktywnym napisaliśmy oddzielny artykuł, ponieważ jest to bardzo ciekawy i wymagający wkład do filtracji. Stosowanie takiej filtracji nie powinno odbywać się w sposób ciągły, ponieważ są to wkłady które po jakimś czasie zaczną wpływać niekorzystnie na parametry wody oddając w niewielkim stopniu to co pochłonęły. Tak więc wkłady chemiczne powinny być usuwane bądź wymieniane jeśli dalej jest taka potrzeba stosowania, na nowe cyklicznie co 3-4 tygodnie, najlepiej się można o tym przekonać badając wodę za pomocą testów wody.

Filtracja biologiczna

Trzecim oraz według nas najistotniejszym rodzajem filtracji jest filtracja biologiczna w akwarium. Polega ona na usuwaniu z wody związków azotowych takich jak: nadmiar amoniaku (NH₄), azotynów (NO₂) również redukuje nadmiar fosforanów (PO₄) i azotanów (N0₃). Filtracja biologiczna ma ogromny wpływ szczególnie przy początkowej fazie funkcjonowania akwarium, ponieważ dzięki filtracji biologicznej zachodzi tak zwany cykl azotowy o którym mowa w naszym innym artykule. Żeby filtracja biologiczna przebiegała poprawnie potrzebne są media filtracyjne do których zalicza się różnego rodzaju dostępne na rynku ceramiki. Wkłady te stworzą siedlisko dla bakterii, które namnażając się tworzą coraz to lepsze warunki dla funkcjonowania ryb i roślin akwariowych.

Gdy już udało nam się opisać rodzaje filtracji występujących w akwarystyce, czas wrócić do tego o czym pisaliśmy na początku czyli o trzech rodzajach filtrów stosowanych w akwarystyce. Każdy z nich ma swoje plusy jak i minusy w zastosowaniu. Wyróżniamy trzy modele filtrów : wewnętrzny, kaskadowy, kubełkowy.

Filtry wewnętrzne

• Są to filtry składające się najczęściej z głowicy, w której znajduję się wirnik napędzający wodę, na wlot głowicy nakładana jest najczęściej gąbka lub pojemnik z wkładem filtracyjnym. Filtry te są proste w montażu oraz obsłudze, najczęściej stosuje się je do nano akwariów. Ich mocnym atutem jest ich cena, ponieważ każdy może sobie na nie pozwolić, minusem zaś jest to, że znajdują się wewnątrz akwarium i niestety zabierają niepotrzebnie miejsce w akwarium oraz szpecą wnętrze. Nie polecamy jednak stosowania ich w akwariach od 60l jak i akwariach wyższych niż 40cm, ponieważ w takich akwariach nie są wystarczająco wydajne.

Mocne strony:

• niska cena

• łatwość montażu

Słabe strony:

• niska wydajność

• szpeci wnętrze akwarium

• głośna praca

• wymaga częstego czyszczenia

Filtry przelewowe (kaskadowe)

• Są to filtry ze szczelnie zamkniętym pojemnikiem wystającym poza akwarium, z rurką wlotową która znajduje się wewnątrz, która pobiera wodę z akwarium przelewając się przez wkłady znajdujące się wewnątrz filtra. Filtry kaskadowe posiadają tą przewagę nad wewnętrznymi, że mają możliwość wypełnienia wkładem biologicznym jak i mechanicznym, są znacznie bardziej wydajne od filtrów wewnętrznych, oraz dużym atutem jest to ,że nie znajdują się wewnątrz akwarium. Filtry te można śmiało stosować już do większych akwariów od małej kostki do nawet 200l akwarium, ale uwaga, przy tak dużym litrażu proponujemy zastosować filtr adekwatny mocą do ilości wody.

Mocne strony:

• nie znajduję się w akwarium

• możliwość rozbudowania mediów w filtrze

• wydajna, prawidłowa filtracja w akwarium

Słabe strony:

• możliwość wycieku wody z filtra

• dość głośna praca filtra

• w porównaniu z filtrem kubełkowym, znacznie mniejsza pojemność

Filtry kanistrowe (kubełkowe)

• Są to najbardziej zaawansowane technologicznie filtry, składają się z szczelnie zamykanego wiadra, w którym znajdują się kosze na wkłady filtracyjne, dzięki czemu filtr ten jest bardzo pojemny, mamy dowolną możliwość wypełnienia koszy filtracyjnych dzięki czemu filtr może spełniać każdą z trzech wyżej wymienionych rodzajów filtracji. Dodatkowym atutem tych filtrów jest ich przepływ, są bardzo wydajne, przez co będą idealne do akwariów od 100 do nawet 1000l. Filtry te również nie znajdują się wewnątrz akwarium, do akwarium wychodzą tylko rurki wlotu oraz wylotu filtra. Według nas jedynym minusem jest ich cena, ponieważ są znacznie droższe od wyżej wymienionych filtrów, jednak nie wymagają tak częstej pielęgnacji jak filtry wewnętrzne.

Mocne strony:

• bardzo wysoka wydajność filtra

• ogromna pojemność na wkłady filtracyjne

• cicha praca

• nie wymaga częstego czyszczenia

• możliwość zastosowania grzałki wewnątrz filtra

Słabe strony:

• wysoka cena

• możliwość wycieku wody z filtra

• dość skomplikowany montaż

W akwarystyce można spotkać, chociaż jest już to bardzo stary rodzaj filtracji, filtry podżwirowe. Jak sama nazwa wskazuje ich zadaniem jest oczyszczanie dna akwarium, jednak dziś nie cieszą się taką popularnością jak na początku lat 80-tych.

Pozostaje nam tylko odpowiedzieć na pytanie jaki filtr do akwarium wybrać? 

Wydajność filtra wyrażana jest ilością wody jaką jest w stanie przefiltrować w ciągu godziny. Przyjęła się powszechna zasada, że filtr w naszym akwarium powinien minimalnie przefiltrować wodę 3 razy w ciągu godziny, natomiast 5 razy w ciągu godziny jest najbardziej optymalne i rekomendowane przez nasz sklep.

Ważne!:

• Przy wyborze filtra przede wszystkim należy się kierować jego wydajnością i teraz co jest istotne i ważne, gdy producent podaje przepływ na przykład filtra kubełkowego 2000l/h, należy przyjąć powszechnie stosowaną zasadę, że każdy przepływ dzielimy przez 2, oznacza to, że filtr w pełni wyposażony we wkłady filtracyjne osiągnie przepływ maksymalnie 1200l/h a po 1-2 miesiącach przepływ będzie wynosił 1000l/h .
• To samo się ma do pozostałych filtrów. Gdy producent podaje przy filtrze informacje, że dany filtr może pracować w akwarium np 250-600l to w rzeczywistości taki filtr dobrze sprawdzi się w akwarium między 100-300l.
• Im lepszy producent tym te różnice w deklarownanych przepływach a rzeczywsitych są mniejsze.

Mamy nadzieje, że artykuł w jakimś stopniu dał państwu do myślenia i ukierunkował państwa do wyboru odpowiedniego filtra do akwarium. Akwarystyka jest to piękna pasja więc warto dbać o każdy detal, a odpowiednia filtracja to połowa sukcesu.

Autor: Mariusz Fidurski

Tekst został edytowany i uzupełniony przez redakcję plantagarden.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone. Treść artykułu jest właśnością firmy Planta Garden. Kopiowanie zabronione.