Zobacz w jaki sposób dbać o welonki na codzień. Sprawdź jak przygotować akwarium, pokarm oraz wodę. Zobacz nasz poradnik! Czym jest złota rybka? W kilku akapitach przedstawiam historię kulturową tej pozornie nudnej ryby, malując ją jako pospolitą i egzotyczną, bohatera badań naukowych oraz biogeograficzną historię sukcesu

Jak pielęgnować welonki - złote rybki?

„Och, mokry zwierzaku!” – napisał amerykański poeta Ogden Nash w zwięzłym podsumowaniu skromnej złotej rybki, której naturalnym środowiskiem jest zgodnie z tradycją - szklana kula, z zakotwiczonym w kolorowym żwirku, ceramicznym „luksusowym” zamkiem.  

W kilku akapitach przedstawiam historię kulturową tej pozornie nudnej ryby, malując ją jako pospolitą i egzotyczną, bohatera badań naukowych oraz biogeograficzną historię sukcesu.  

Welonki - co to za rybki?

Miano złotej rybki przypadło licznym odmianom ryb hodowlanych populacji jednego z podgatunków karasia chińskiego – Carassius auratus auratus – popularnie zwanego karasiem ozdobnym lub welonem, choć ta ostatnia nazwa odnosi się tylko do niektórych odmian o długich płetwach. Zwierzęcia tego nie spotka się w naturze. Powstało w wyniku prowadzonej w krajach azjatyckich selekcji. Wyjątkiem są dzikie populacje, które są efektem przypadkowej lub celowej introdukcji.

Hodowla złotych rybek rozpoczęła się w Chinach. Chińczycy poławiający karasie, popularne w Chinach ryby konsumpcyjne, przenosili je z naturalnych siedlisk do małych zbiorników wodnych w sąsiedztwie domostw, gdzie były przechowywane żywe w celu spożycia w późniejszym okresie. Pierwsze pisemne wzmianki o rybach z czerwonymi łuskami pochodzą z Chin, z czasów dynastii Qin (265–420 n.e.). Ryby te widziano w jednym z jezior w górach Lushan i w Rzece Czerwonej w pobliżu dzisiejszej prowincji Shaanxi. Nie ma wprawdzie pewności, że te właśnie ryby były protoplastami dzisiejszych złotych rybek, ale jest to wysoce prawdopodobne. Przypuszczalnie, w wyniku celowego dobierania czerwono ubarwionych osobników uzyskano pierwsze odmiany hodowlane.

Przyjmuje się, że początek celowej hodowli złotych rybek przypada na okres panowania dynastii Tang (618–907 n.e.). Z tego okresu pochodzi wiele notatek o hodowlach złotych rybek.

Oprócz odmian chińskich powstało kilkadziesiąt odmian japońskich i amerykańskich. Pozostałe kraje mogą się poszczycić wyhodowaniem znacznie mniejszej liczby odmian tej ryby.

Jak dbać o welonki? Podstawowe wskazówki

Tato! Mamo! Chcę złotą rybkę taką jak widziałem w bajce! Po tych słowach i długich negocjacjach, każdy kochający rodzic pójdzie do sklepu akwarystycznego i kupi dziecku wymarzoną złotą rybkę.

Jednak dla prawdziwego akwarysty szklana kula z pływającą rybką to smutny widok. Co w nim takiego niepokojącego?

Choć może wydawać się efektowny wizualnie, w rzeczywistości nie sprzyja dobremu samopoczuciu wymarzonej złotej rybki i zazwyczaj kończy się przedwczesną jej śmiercią. Najczęściej  kupuje się małe kule o pojemności 5-12 litrów, które są klaustrofobiczne nawet dla mało wymagających gatunków. A złota rybka to gatunek energiczny i ciągle przebywające w ruchu. Dodatkowo soczewkowy kształt kuli nie ułatwi znalezienia rybce odpowiedniej kryjówki, jednocześnie zmuszając ją do pływania w kółko, co może znacząco wpłynąć na jej samopoczucie i zachowanie. Kształt kuli utrudnia rozpuszczanie tlenu oraz uniemożliwia montaż np. filtra wewnętrznego który znacznie ułatwia utrzymanie optymalnych parametrów wody.

Jak przygotować akwarium dla rybki welonki?

Powszechnie przyjęto zasadę, wedle której powinno się zapewnić akwarium dla welonki o pojemności co najmniej 55 l, a dla każdego kolejnego osobnika dodaje się 38 l. Należy zadbać o dobre napowietrzanie i filtrowanie wody, dobrać filtr do wielkości akwarium, który będzie zaopatrzony w media filtracyjne mechaniczne i biologiczne. Wymagana jest również systematyczna podmiana wody (co 2-3 tygodnie). Z racji tego, że złote rybki bardzo lubią kopać w podłożu, dobrze jest umieścić na dnie drobnoziarnisty piasek kwarcowy przeznaczony do stosowania w akwariach.

Czym i jak często karmić rybki welonki?

Złote rybki są wszystkożerne. Można im podawać wszystkie dostępne pokarmy dla ryb akwariowych, np. : rureczniki, wazonkowce, rozwielitki, oczliki, dżdżownice oraz pokarmy suche. Dietę należy wzbogacać pokarmem roślinnym np. spiruliną w płatkach lub żywymi roślinami takimi jak rzęsa wodna, moczarka itp. Do codziennego karmienia bardzo dobrą pozycją są pokarmy dla welonki zwłaszcza firmy Tetra z profesjonalnej serii Tetra Gold:

• Tetra Goldfish Gold Japan
• Tetra Goldfish Gold Colour
• Tetra Goldfish Gold Exotic
• Tetra Goldfish Gold Growth

Ryby powinno się karmić raz do maksymalnie dwóch razy na dzień. W jednym cyklu karmienia można podawać pokarm kilka razy jeśli widzimy że został chętnie zjedzony, gdy widzimy że zaczyna się tzw wybrzydzanie należy zaprzestać karmienia. Bardzo częstym błędem początkujących hodowców jest przekarmienia welonek, co może doprowadzić do poważnych problemów ze zdrowiem i w najgorszym wypadku do śmierci. Urozmaicanie diety i wzbogacanie jej o żywą roślinność wpływa pozytywnie na pracę układu pokarmowego.

Jak rozmnażać rybki welonki?

W warunkach akwariowych bardzo ciężko doprowadzić do rozmnożenia złotych rybek. Aby do tego doszło potrzebne jest okresowe schłodzenie wody. Do tarła dochodzi w płytkich wodach i wyłącznie wśród dorosłych osobników co najmniej 3- letnich. Ikra składana jest na roślinach, dlatego wskazane jest zaopatrzenie w tym czasie akwarium o gęstą roślinność. Do wylęgu dochodzi po około 3 dniach.

Z jakimi rybkami łączyć rybki welonki?

Welonki to ryby, które pływają w każdej strefie akwarium. Są niemal wszędzie, na dnie, w środkowej strefie oraz tuż przy tafli. Bardzo dobrze prezentują się w akwariach jednogatunkowych czyli z samymi welonami, oczywiście różne ich odmiany kolorystyczne możemy trzymać razem. Welon nie jest rybą agresywną dlatego mogą z nimi pływać inne gatunki, najważniejsze aby były to ryby zimnolubne, ponieważ najlepszą temperaturą dla welonów jest ta w okolicach 21 stopni. Welony to ryby dość powolne i "ślamazarne" dlatego towarzyszem w zbiorniku nie może być żadna ryba agresywna z tendencją do obgryzania płetw innym rybom.

Choroby welonek - jak im zapobiegać?

Złota rybka jest narażona na takie same choroby jak każda inna ryba akwariowa. Choroby ryb akwariowych to obszerny temat, któremu poświęciliśmy odrębny artykuł, do którego lektury bardzo zachęcam.

Cena rybek welonek

"Sky is the limit" - tak w skrócie możemy podsumować zagadnienie cen złotych rybek. Podstawowe, najbardziej popularne odmiany kupimy w granicach 10-30 zł. Za bardziej rzadkie i wyszukane odmiany musimy już słono zapłacić, wśród nich znajdziemy pozycje nawet za kilkadziesiąt tysięcy złotych :)

Czy wiesz, że:

• W Polsce istniał w latach 80. XX wieku Klub Miłośników Złotych Rybek założony przez Adama Latuska przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Akwarystów.
• W 2012 roku młoda dziewczyna z Wielkiej Brytanii była tak zaniepokojona zwyczajem rozdawania złotych rybek jako nagród w wesołym miasteczku, że zainicjowała petycję internetową w ich obronie. W Anglii i Walii wręczanie złotej rybki jako nagrody nieletnim jest obecnie przestępstwem.
• Mniej więcej w IX wieku zmutowane osobniki złotych rybek, schwytane przez rybaków, nie były zjadane tylko wypuszczane do buddyjskich stawów miłosierdzia w akcie fang sheng, czyli uwolnienia miłosierdzia. Mnisi karmili je i trzymali, więc ryby były chronione. Wpuszczenie zwierzęcia do takiego stawu było aktem samooczyszczenia.

Rybka – celebrytka. Jak złote rybki przyczyniły się nauce!

• Zespół naukowców z Ben-Gurion University of the Negev nauczył złote rybki poruszania się przy pomocy specjalnego pojazdu lądowego – FOV (Fish-Operated Vehicles). Jest to małe akwarium zamontowane na ramie na kółkach. W czasopiśmie „Behavioral Brain Research” badacze opisali pojazd, sposób, w jaki rybki nauczyły się go używać oraz ich umiejętności nawigacyjne.
• Złota rybka została wykorzystana, między innymi, do badań nad zachowaniem się tego gatunku w stanie nieważkości z wykorzystaniem samolotu odrzutowego mogącego uzyskać przyspieszenie większe od 1G

Złote rybki w Planta Garden

Chcąc pokazać piękno tego gatunku, w sklepie Planta Garden stworzyliśmy reprezentatywne akwarium dla złotych rybek. Zachęcamy do odwiedzenia naszego stacjonarnego sklepu. Tworząc ten zbiornik wyszliśmy niejako na przekór trendom akwarystycznym, w których dominują głównie akwaria roślinne i morskie.

Ten niedoceniany w dzisiejszych czasach gatunek, mocno ukorzenił się w kulturze dalekiego wschodu stając się niejako jednym z jego symboli. W katalogu ryb akwariowych chyba nie ma drugiej takiej ryby, która mogłaby się poszczycić tak bogatą i zróżnicowaną historią jak karaś chiński. Osobiście mam wrażenie, że to tragiczny bohater akwarystycznego świata uwięziony w szklanej kuli.

Autor: Daniel Kurek

Tekst został edytowany i uzupełniony przez redakcję plantagarden.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Treść artykułu jest właśnością firmy Planta Garden. Kopiowanie zabronione