Walka z glonami - rodzaje i metody zwalczania glonów

Bez wątpienia możemy napisać, że temat glonów jest zawsze na czasie, wiele jest artykułów, poradników, doświadczeń akwarystów oraz aktualizacji informacji dotyczących glonów w naszych akwariach. Nawet na naszym blogu akwarystycznym powstał kiedyś podobny artykuł, jednak doczekał się on ciekawej aktualizacji, o czym poniżej.

Jeśli spotkaliście z takim zdaniem: „ja glonów nigdy nie miałem” to możemy od razu obalić to stwierdzenie, gdyż w każdym akwarium glony występują w postaci zarodników, zawsze znajdzie się taki rodzaj glona, który dostosuje się do warunków panujących w akwarium. Jedni fatycznie mogą mieć ich bardzo mało ze względu na systematyczność w pielęgnacji oraz konkurencyjność roślin w akwarium, inni natomiast mają glony już po kilku dniach. Dlaczego tak się dzieje? Jak zapobiegać rozwojowi glonów? Zapraszamy do lektury.

Kiedy pojawia się glon?

Zacznijmy od tego co powoduje zakwit glonów w akwarium. Na ich rozwój wpływają przede wszystkim takie czynniki jak:

• nadmiar DOC (Dissolved Organic Carbon) – rozpuszczony węgiel organiczny,
• Cukry proste i złożone, tłuszcze, aminokwasy, białka - z karmy i produktów przemiany materii ryb oraz reszty chelatowe,
• Nadmiar oświetlenia (promienie słoneczne oraz długotrwałe świecenie oświetleniem akwariowym),
• przenawożenie czyli nadmiar mikro i makroelementów
• brak systematycznej pielęgnacji akwarium (należy zadbać o regularne cotygodniowe podmiany wody)
• słaba, niedostateczna filtracja w akwarium
• tak zwane „grzebanie” w podłożu
• mała ilość roślin, która nie stanowi konkurencji dla ogranizmów niższych jakim są glony

Wszystkie wyżej wymienione czynniki wpływają na zakwit glonów w mniejszym bądź większym stopniu.

Z jakimi glonami mamy do czynienia?

Okrzemki

Opis: Glon o kolorze od jasno brązowego po ciemny brązowy. Od Brunatnic różnią się tym, że są nieco trudniejsze do usuwania mechanicznego.

Przyczyna: Glony tego rodzaju pojawiają się najczęściej w początkowym stadium funkcjonowania akwarium (świeżo założone zbiorniki), przyczyną powstawania tego rodzaju glonów jest nadmiar SiO₂ (krzemianów) w wodzie. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na rozwój tego glonu jest mało wydajna filtracja. Najczęściej jednak po 2-3 tygodniach glon sam ustępuje.

Metody zwalczania: Jeśli korzystamy z filtrów kubełkowych można zastosować wkłady chemiczne usuwające krzemiany, dobrym wkładem wówczas będzie JBL SilicatEx Rapid, aby się go szybciej pozbyć warto również za pomocą szczoteczki czyścić elementy dekoracyjne (kamienie,korzenie). W zjadaniu tych glonów specjalizują się otoski oraz ślimaki: nertina czy clinthon corona.

Jak zapobiegać? Warto od samego początku, zakładając akwarium, zastosować wodę z filtra odwróconej osmozy, woda ta pozbawiona jest wszystkich pierwiastków oraz wspomnianych krzemianów. Należy jednak pamiętać aby tę wodę dodatkowo mineralizować.

Brunatnice

Opis: Najczęściej występują w postaci brązowego nalotu na szybach, blaszkach roślin wolno rosnących czy na sprzęcie (filtr, elementy plastikowe oraz szklane). W odróżnieniu od okrzemek, glon ten łatwiej się usuwa.

Przyczyna: Tutaj przede wszystkim problemem w wyniku, którego powstaje ten glon jest słabe oświetlenie.

Metody zwalczania: Glony tego rodzaju należy usuwać mechanicznie za pomocą szczoteczki lub plastikowej karty.

Jak zapobiegać? Od samego początku należy przemyśleć dobór oświetlenia do akwarium, aby nie było zbyt słabe.

Krasnorosty

Opis: Wyglądem przypomina ciemno brunatny pędzelek. W kolorze od czarnego do czerwonego. Lubią rozwijać się na roślinach wolno rosnących oraz dekoracjach gdzie występuje najsilniejszy nurt wody.

Przyczyna: Do najczęstszej przyczyny powstawania tych glonów dochodzi w momencie gdy woda w akwarium jest „stara” czyli jest w niej zawarte DOC (Dissolved Organic Carbon) – rozpuszczony węgiel organiczny (cukry proste i złożone, tłuszcze, aminokwasy, białka - z karmy i produktów przemiany materii ryb oraz reszty chelatowe). Kolejną przyczyną może być  niedobór CO₂ wywołany brakiem dozowania dwutlenku węgla lub słabą cyrkulacją wody w akwarium.

Metody zwalczania: W momencie pojawienia się tego glona, warto zastosować węgiel aktywny do filtra. Dobrą metodą w walce doraźnej jest stosowanie codziennie carbo w płynie, jednakże jest to preparat działający szkodliwie na krewetki, stosować należy przy zapalonym świetle za pomocą strzykawki w miejsce występowania glona. Bezpieczniejszą metodą jest zastosowanie preparatu ADA Phyton git Plus.

Jak zapobiegać? Glon ten łatwiej rozwija się w twardej wodzie, warto utrzymać parametry wody tak aby woda była kwaśna. Regularne podmiany wody, cotygodniowe 50% oraz uzupełnianie wody bakteriami nitryfikacyjnymi. Stosowanie do podmian wody RO. Zastosowanie odmulacza w płynie Microbe-Lift Gravel Cleaner może okazać się bardzo skuteczne w walce z tym glonem.

Compsopogon

Opis: Występuje w kilku kolorach: szarym, niebiesko-szarym, białym oraz zielonym. Najczęściej rosną na roślinach wolno rosnących, kamieniach, korzeniach a nawet na żwirze. Swoją budową przypomina system korzeniowy lub drzewko.

Przyczyna: Przyczyną pojawienia się tych glonów jest nagły spadek CO₂ zawartego w wodzie. Najczęściej dzieje się tak gdy kończy się gaz w butli i nie posiadamy butli zapasowej.

Metody zwalczania: Metoda zwalczania nie została jeszcze przez nikogo jasno sprecyzowana, jednakże są pewne kroki, które powodują osłabienie tego glona, a są nimi: zwiększenie dozowania CO₂ w taki sposób aby płyn w indykatorze z koloru zielonego zrobił się oliwkowy (wpadający w żółty), wówczas spada również ph czego ten glon nie lubi, dobrym preparatem również jest Phyton Git ADA, dodatkowo codziennie można polewać go małymi porcjami wody utlenionej za pomocą strzykawki.

Jak zapobiegać? Jeśli jesteśmy użytkownikami zestawu CO₂, najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie komputera ph, który będzie utrzymywał węgiel na stałym poziomie, warto zaopatrzyć się w dodatkową butle CO₂, w razie gdy gaz w pierwszej się kończy. Zastosowanie odmulacza w płynie Microbe-Lift Gravel Cleaner może okazać się bardzo skuteczne w walce z tym glonem.

Zielenice punktowe -kolonijne

Opis: Glon rozwija się kolonijnie, są to zielone kropki pojawiające się na kamieniach, oraz na blaszkach liści roślin. O ile z szyb łatwo go usunąć o tyle z roślin jest już znacznie trudniej, z dekoracji skalnych można tego glona usunąć za pomocą ADA Pro brush hard.

Przyczyna: Pojawiają się wówczas gdy w wodzie jest nadmiar mikroelementów, wprowadzenie zmian w nawożeniu.

Metody zwalczania: Należy regularnie usuwać glona za pomocą szczoteczki czy wyżej wspomnianego pędzla. Gdy zaobserwujemy na liściach inwazje tego glona, należy wówczas takiego liścia odciąć.

Jak zapobiegać? Należy kontrolować parametry za pomocą testów kropelkowych, robić regularne cotygodniowe podmiany 50% najlepiej wodą RO z mineralizatorem. Ograniczyć dozowanie mikroelementów.

Zielenice jednokomórkowe - tzw. pylenie szyb

Opis: Glon zielony, bardzo łatwy w usuwaniu, pojawiający się w postaci pylenia na szybach akwarium.

Przyczyna: Często dochodzi do pojawienia się tego glona w momencie przedawkowania fosforu lub przy „grzebaniu w podłożu”

Metody zwalczania: Usuwanie mechaniczne za pomocą karty plastikowej. Dobrym rozwiązaniem będzie zastosowanie jonizatora, który działa glono-bójczo poprzez usuwanie z wody zarodników. Więcej o jonizatorze w kolejnym artykule.

Jak zapobiegać? Starać się jak najmniej grzebać w podłożu, jeżeli nie jest to konieczne. Przede wszystkim być cierpliwym, glon sam ustąpi. Ograniczenie nawożenie mikroelementami, zmniejszenie dawek nawozów do 30% zalecanych przez producenta. Ograniczyć padanie światła słonecznego bezpośrednio na akwarium.

Oedogonium

Opis: Glon przypominający zieloną watę z delikatnych zielonych nitek. Porastają rośliny o słabszej kondycji.

Przyczyna: Przyczyną jest znaczny spadek zawartości azotanów w akwarium (makroelementów) oraz niski poziom CO₂.

Metody zwalczania: najlepsza metoda na te glony to metoda biologiczna czyli wpuszczenie do akwarium krewetek Amano.

Jak zapobiegać? Warto w akwarium trzymać krewetki Amano, które bardzo chętnie zjadają te glony, zastosowanie jonizatora od początku funkcjonowania akwarium.

Rhizoclonium

Opis: Tworzą kolonijne długie nitki w kolorze zielonym, białym lub o odcieniu czerwono-szarym.

Przyczyna: Przenawożenie żelazem. Kolejną przyczyną powstawania tych glonów jest „stara woda” czyli jest w niej zawarte DOC (Dissolved Organic Carbon) – rozpuszczony węgiel organiczny, (cukry proste i złożone, tłuszcze, aminokwasy, białka - z karmy i produktów przemiany materii ryb oraz reszty chelatowe), do tego wszystkiego dochodzi zbyt intensywne i długotrwałe oświetlanie akwarium.

Metody zwalczania: Tutaj sprawdzi się carbo w płynie oraz krewetki Amano

Jak zapobiegać? Tak samo ja w przypadku Oedogonium.

Spirogyra

Opis: Są to również nitki, jednak różnią się tym, że są twarde i nie będą zjadane przez krewetki. Rozpoznać je można po tym, że przeprowadzają wymianę gazową.

Przyczyna: Zbyt słaba filtracja oraz, tzw. „brudne filtry”.

Metody zwalczania: Przede wszystkim należy podkręcić CO₂ aby w wodzie znalazło się więcej rozpuszczonego węgla, bezpośrednio na glon można podawać carbo lub wodę utlenioną. Warto podczas walki stosować czysty azot w płynie, bez dodatku fosforanów.

Jak zapobiegać? Regularne podmiany wody, kontrola parametrów wody za pomocą testów kropelkowych. Korzystnie wpływa zakwaszanie wody.

Euglenopytha - zielona woda

Opis: Zielone zabarwienie wody.

Przyczyna: Przyczyną jest nadmiar makroelementów zawartych w wodzie, nagła zmiana świetlenia oraz słaba filtracja biologiczno-mechaniczna

Metody zwalczania: Najlepiej sprawdzi się zastosowanie filtra UV bądź jonizatora. Regularne podmiany wody, zastosowanie watoliny zamiast gąbek w filtrach. Warto zastosować produkt Purigen Seachem. Podczas walki warto zaciemnić akwarium na 3-4 dni.

Jak zapobiegać? Podawanie dwutlenku węgla w formie gazowej, ograniczenia wpadania światła słonecznego do akwarium.

Do listy w/w glonów można dorzucić sinice (cyjanobakterie) - są tą bakterie, nie glony

Sinice

Opis: Są to bakterie, które przeprowadzają proces fotosyntezy, charakteryzują się ciemnozielonym po niebieskawym nalotem, który bardzo łatwo się usuwa, posiada dość charakterystyczny siarkowy zapach. Przyczyniają się do pobierania z wody azotu, powodując zagłodzenie roślin.

Przyczyna: Zły stosunek fosforu do azotu, czyli zbyt duże nagromadzenie się fosforu w podłożu przy praktycznie zerowym azocie.

Metody zwalczania: Należy usuwać bakterie mechanicznie, robiąc przy tym duże podmiany wody (50%), bardzo dobrze sprawdzi się preparat Phyton Git Sol marki ADA lub Blue Exit firmy Easy Life, które działają dusząco na sinice, preparaty są bezpieczne dla całej biologii w akwarium. Najskuteczniejszą i najszybszą metodą zwalczania sinicy jest zastosowanie preparatu o nazwie Chemiclean, produkt ten jest wycofany z oficjalnej dystrybucji, można go jednak dostać na różncyh portalach aukcyjnych. Podobne działanie ma preparat CyanoStopper firmy Hydroidea, który jest bezpieczny i można go otrzymać legalnie w sklepach zoologicznych.

Jak zapobiegać? Należy pilnować parametrów azotu oraz fosforu za pomocą testów kropelkowych. Przy podłożu aktywnym fosfor należy sprawdzać, pobierając wodę z dna akwarium. Należy zachować stosunek 10:1 (10mg azotu na 1mg fosforu) Przydatny również będzie jonizator akwarystyczny, który zabija zarodniki sinic.

Zwierzęta pomocne w walce z glonami:

• Otosek przyujściowy
• Molinezja ostrousta
• Grubowarg syjamski tzw. Kosiarka
• krewetka Amano
• Zbrojniki, ale tylko w młodym wieku
• Gara rufa (brzana ssąca)

Więcej na temat ekipy sprzątającej w naszym artykule o zwięrzętach czyszczących akwarium.

Porady w pigułce:

Aby cieszyć się zdrowym akwarium, przede wszystkim należy:

• robić regularne co tygodniowe podmiany 50%,
• starać się nie grzebać w podłożu,
• z umiarem podawać nawozy.
• Stymulować rośliny do większego rozrostu poprzez przycinanie, im większa masa roślinna tym większa konkurencja dla glonów,
• zapewnić wydajną filtracje biologiczną oraz
• wpuścić ryby, które kochają jeść glony.

Zapewnienie tych podstawowych czynników w dużym stopniu ułatwi prowadzenie akwarium.